(Dân trí) – Với vị bùi, ngọt và hàm lượng dinh dưỡng cao, đậu đen thường xuất hiện trong các món ăn hàng ngày như: chè, cháo, hay nước đậu.
Đậu đen, một trong những loại thực phẩm quen thuộc trong ẩm thực Việt Nam, không chỉ là nguồn dinh dưỡng giá trị mà còn được xem như dược liệu quý trong đông y. Giá trị sức khỏe của đậu đen cũng được công nhận bởi nhiều nghiên cứu khoa học.
Giá trị dinh dưỡng của đậu đen
Theo nghiên cứu khoa học, đậu đen chứa nhiều chất dinh dưỡng quan trọng như: protein, chất xơ, vitamin và khoáng chất. Trong 100g đậu đen, có khoảng 24g protein, chiếm gần 1/3 nhu cầu protein hàng ngày của một người trưởng thành.
Bên cạnh đó, đậu đen còn là nguồn cung cấp chất xơ hòa tan, giúp cải thiện tiêu hóa và kiểm soát lượng đường trong máu.
Ngoài ra, đậu đen cũng giàu các chất chống oxy hóa như: anthocyanins, hợp chất polyphenol có trong vỏ đậu.
Nghiên cứu từ tạp chí Journal of Agricultural and Food Chemistry cho thấy, anthocyanins có khả năng bảo vệ cơ thể khỏi các gốc tự do, ngăn ngừa lão hóa và giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như ung thư và bệnh tim mạch.
Lợi ích sức khỏe từ góc nhìn đông y
Trong y học cổ truyền, đậu đen được xem là một dược liệu quý có tác dụng bổ thận, thanh nhiệt, lợi tiểu và giải độc.
Theo Thần Nông Bản Thảo, đậu đen có tác dụng dưỡng âm, bổ khí và cải thiện chức năng thận. Thận được xem là cơ quan quan trọng trong đông y, liên quan đến sức khỏe toàn trạng, và việc bổ thận có thể giúp cải thiện sức khỏe tổng thể, kéo dài tuổi thọ và tăng cường sinh lực.
Đậu đen cũng được sử dụng trong các bài thuốc dân gian để điều trị nhiều loại bệnh khác nhau. Ví dụ, trong trường hợp bị nóng trong người, đậu đen nấu nước uống hàng ngày có thể giúp thanh nhiệt và giải độc cơ thể. Đông y còn dùng đậu đen kết hợp với các thảo dược khác để điều trị đau nhức xương khớp, đặc biệt là đối với người cao tuổi.
Kiểm soát cholesterol
Nhiều nghiên cứu khoa học hiện đại đã xác nhận những lợi ích sức khỏe mà đậu đen mang lại, đồng thời làm sáng tỏ thêm các hợp chất dinh dưỡng quý giá trong loại hạt này.
Một nghiên cứu từ National Institutes of Health (NIH) cho thấy, ăn đậu đen thường xuyên có thể giúp kiểm soát mức cholesterol trong máu. Cụ thể, những người tiêu thụ đậu đen hàng ngày có mức cholesterol xấu (LDL) thấp hơn so với những người không sử dụng loại thực phẩm này.
Điều này làm giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên thế giới.
Bên cạnh đó, một nghiên cứu khác đăng trên tạp chí Nutrients cho thấy, đậu đen có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường túyp 2. Các nhà khoa học đã phát hiện rằng, chất xơ trong đậu đen có khả năng kiểm soát sự hấp thu glucose và ngăn ngừa sự tăng đột biến của lượng đường trong máu sau bữa ăn.
Điều này đặc biệt quan trọng đối với những người đang ở nguy cơ cao mắc bệnh tiểu đường hoặc đang kiểm soát bệnh này.
Đậu đen cũng có lợi ích đáng kể trong việc hỗ trợ giảm cân. Nhờ hàm lượng chất xơ cao, đậu đen giúp tăng cảm giác no, từ đó hạn chế sự tiêu thụ quá mức calo trong ngày.
Tốt cho xương khớp
Đối với người cao tuổi, sức khỏe xương khớp là mối quan tâm hàng đầu. Đậu đen chứa các khoáng chất như: canxi, magie và photpho, những chất quan trọng giúp xương chắc khỏe.
Một nghiên cứu từ American Journal of Clinical Nutrition chỉ ra rằng, việc bổ sung các thực phẩm giàu canxi như đậu đen có thể giúp giảm nguy cơ loãng xương và gãy xương ở người lớn tuổi.
Cách sử dụng đậu đen hiệu quả
Đậu đen có thể được chế biến dưới nhiều dạng, từ món chè ngọt mát cho đến cháo đậu đen bổ dưỡng. Đối với những người bận rộn, nước đậu đen rang là một lựa chọn tuyệt vời để bổ sung năng lượng và tăng cường sức đề kháng.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng, việc sử dụng đậu đen cần hợp lý để tránh tình trạng khó tiêu. Đối với những người có tiền sử bệnh về dạ dày, nên tránh ăn đậu đen sống hoặc chưa chín kỹ, bởi chúng chứa các hợp chất gây khó chịu cho hệ tiêu hóa.